Cây Mâm Xôi – Hơn cả một loài cây ăn quả

Cây Mâm Xôi – Hay còn được gọi với tên khác là cây Đùn Đũn hay Đùm Đũm. Khi quả cây chín có hình giống mâm xôi nên mới có tên gọi như vậy. Ngoài trồng cây với mục đích ăn quả, cây còn dùng để làm thuốc chữa bệnh khá công hiệu, quả có một số hợp chất còn ngăn ngừa ung thư rất tốt.

Chúng ta cùng Khu Vườn Xanh đi tìm hiểu về loài cây này nhé.

Xem thêm:

Đặc điểm của cây mâm xôi (Cây phúc bồn tử)

Đặc điểm chung

Tên khoa học: Rubus alceaefolius Poir.

Tên gọi khác: cây phúc bồn tử, đùm đũm, đùn đũn…

Họ: Hoa hồng (Rosaceae)

Nguồn gốc & phân bố: Trên thế giới cây có ở các nước Châu Âu, Châu Mỹ, Châu Á. Ở Việt Nam, cây mâm xôi mọc hoang ở khắp các tỉnh miền núi phía Bắc nước ta.

Cây mâm xôi còn được gọi là Phúc Bồn Tử hay Đùn Đũn — Cây còn được gọi là Phúc Bồn Tử hay Đùn Đũn

Đặc điểm hình thái

Cây mâm xôi là loại cây sống lâu năm, sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ, ít sâu bệnh.

Cây mâm xôi là một loại cây thân leo, có kích thước trung bình. Chiều cao của cây mâm xôi trung bình khoảng hơn 2m với tán lá khá rộng và thân có nhiều gai nhọn.
Lá cây mâm xôi là lá đơn có hình mũi mác. Mỗi lá có cuống dài, đường kính từ 5 – 15cm. Hoa mâm xôi mọc thành từng chùm ở nách lá, có màu trắng, có lông. Quả cây là quả kép có dạng hình cầu gồm nhiều hạch quả tụ lại giống như đĩa xôi. Khi chín quả có màu đỏ tươi.
Hoa thường ra vào tháng 2 – 3, quả ra vào tháng 5 -7
Quả hình dáng giống như một mâm xôi đỏ rực. Ngoài ra hình dáng của quả mâm xôi khá giống với quả dâu ta cũng bao gồm nhiều múi quả gắn với nhau khá đẹp. Không những thế quả mâm xôi cho hương vị cũng khá giống quả dâu ta cả hai đều ngọt ngọt chua chua. Tuy nhiên quả mâm xôi có thêm những hạt lấm tấm nhỏ xíu xung quanh nên khi ăn sẽ có cảm giác hơi lạo xạo trong miệng.
Quả mâm xôi thường có 3 màu sắc chính là màu đỏ đặc trưng, màu vàng và màu tím đen. Mỗi loại lại cho một hương vị khác nhau. Mâm xôi đỏ là loại được biết đến nhiều nhất. Chúng thường có màu đỏ tươi khi chín, ăn vào có vị ngọt nhẹ hơi chua dịu. Trong khi đó mâm xôi vàng và tím cho quả to hơn, ăn giòn và rất ngọt.

Công dụng của cây mâm xôi (Cây đùn đũn)

Công dụng trang trí

Cây dạo gần đây được nhiều người ưa chuộng trồng để lấy quả là chủ yếu, tuy nhiên, với sắc hoa đỏ, quả sai và bề ngoài cùng họ hoa hồng, nên chúng cũng được trồng để trang trí cảnh quan hoặc làm hàng rào rất hữu dụng.

Công dụng trong y học

Quả mâm xôi có tác dụng bổ thận, tráng dương, cố tinh
Lá, thân, rễ có công dụng kiện tỳ vị, kích thích tiêu hóa, giúp ăn ngon, tăng cường chức năng gan
Quả mâm xôi có chứa axit ellagic, xitric, malic, salysilic, muối axit, pectin, đường, vitamin C.
Lá, thân và rễ chứa tanin.
Thành phần chất Axit ellagic có trong quả mâm xôi có tác dụng chống lão hóa gấp đôi dâu tây, gấp 3 lần kiwi và gấp 10 lần so với cà chua.
Vitamin C và anthocyanin kết hợp có thể tăng khả năng chống oxy hóa, ngăn ngừa ung thư, loại trừ các gốc tự do làm thay đổi ADN của tế bào.
Ngoài ra, vitamin C và flavonoid còn có tác dụng kháng viêm và kháng khuẩn mạnh mẽ.

Cây có nhiều công dụng về y học cũng như thực phẩm

Cách trồng và chăm sóc cây mâm xôi (Cây đùm đũm)

Cách trồng cây mâm xôi (Cây đùn đũn)

Cây được trồng chủ yếu bằng 2 phương pháp là gieo hạt và ghép, chiết cành. Trong đó ghép, chiết cành phổ biến hơn, cho năng suất và hiệu quả nhanh hơn.
Trồng bằng cách gieo hạt: Trước khi trồng bạn cần lựa chọn hạt giống đủ tiêu chuẩn. Chuẩn bị đất trồng thật cẩn thận. Khi gieo hạt bạn nên gieo khoảng 2-3 hạt vào sâu một hố sau khoảng 1cm rôi lấp đất lại. Dùng bình tưới giữ ẩm cho đất và đặt ở nơi thoáng mát. Thời gian nảy mầm của loại cây này cũng khá lâu. Sau khi nảy mầm bạn vẫn tưới nước giữ ẩm cho cây và đặt khay ra nơi có ánh sáng để cây phát triển.
Trồng cây bằng phương pháp ghép cây : Bạn cần đào hố và bón lót trước đó khoảng 1 tháng. Sau 1 tháng bạn tiến hành đặt cây con giống vào hố và lấp đất phủ kín vùng cổ rễ cây. Tưới nước ngay để cây con mau quen với đất và ra rễ mới nhanh hơn.

Cách chăm sóc cây mâm xôi (Cây phúc bồn tử)

Cây Osaka hoa đỏ là loài có tốc độ phát triển nhanh và tốn ít công chăm sóc. Tuy vậy, bạn cần lưu ý một số yếu tố để cây có thể sinh trường một cách thuận lợi nhất. Cụ thể:

Về ánh sáng: Cây ưa ánh sáng, sẽ cho nhiều hoa và quả hơn khi đủ dinh dưỡng và ánh sáng. Lượng ánh sáng dồi dào sẽ khiến cây phát triển nhanh hơn quả sẽ ngon và ngọt hơn.
Về nước tưới: nhu cầu nước tưới của cây bình thường và ít nên không cần tốn nhiều công sức cho việc này. Thường là từ 1-2 tuần 1 lần là đủ.
Về đất trồng: Đất trồng loài cây này cần đảm bảo đủ chất dinh dưỡng bằng cách trộn thêm phân hữu cơ trước khi trồng, đồng thời đất cần phải thật tơi xốp và có độ thoát nước tốt.
Nhiệt độ: nhiệt độ ưa thích của cây là từ 20-28°C.
Độ ẩm: Cây ưa độ ẩm trung bình.
Phân bón: bón phân định kỳ cho cây, khoảng 3 tháng 1 lần, có thể dùng phân hữu cơ hoặc phân NPK đều được. Chú ý bón cách gốc chừng 20-30cm.
Sâu bệnh: Cây ít khi bị sâu bệnh.
Cắt tỉa: Khi cây có chiều cao nhất định tán cây phát triển khá mạnh. Lúc này bạn cần tiến hành cắt tỉa thưa để tạo độ thông thoáng cho cây và giúp cây không bị nhiễm mầm bệnh ảnh hưởng đến cây và quả sau này. Cắt tỉa bỏ những cành héo, cành sâu bệnh chỉ giữ lại những cành khỏe mạnh để nuôi.